Σάββατο 7 Μαρτίου 2009

οι εργαζόμενες της κλωστοϋφαντουργίας και η 8η Μαρτίου ως ημέρα της γυναίκας

Το 1857 στην πόλη της Ν. Υόρκης, γυναίκες που εργάζονταν σε εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας, ξεσηκώθηκαν και διαμαρτυρήθηκαν για τις άθλιες συνθήκες εργασίας και τις ιδιαίτερα χαμηλές αμοιβές τους. Σημειωτέον ότι την εποχή εκείνη οι άνδρες είχαν εξασφαλίσει και καθιερώσει το 8ωρο καθημερινής εργασίας και μισθούς κατά πολύ ανώτερους των αντίστοιχων γυναικείων. Αντίθετα οι γυναίκες αναγκάζονταν να εργάζονται ως σκλάβες, όσες ώρες επιθυμούσαν να τις απασχολούν τα αφεντικά, ξεπερνώντας το 12ωρο και το 15ωρο σε πολλές περιπτώσεις. Ξεσηκώθηκαν λοιπόν διεκδικώντας 10ωρο καθημερινής εργασίας. Τα επεισόδια και η επιθετικότητα ήταν πρωτοφανή και η εξέγερση πνίγηκε στο αίμα.

Δύο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες της κλωστοϋφαντουργίας, ίδρυσαν το πρώτο γυναικείο συνδικάτο. Άτυπα η 8η Μαρτίου, στα επόμενα χρόνια, επιλέκτηκε ως ημερομηνία διαμαρτυρίας των εργαζομένων γυναικών.

Το 1908 στη Ν. Υόρκη, 15.000 γυναίκες απαίτησαν λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερες αμοιβές και δικαίωμα ψήφου. Το 1909 προτάθηκε στην Αμερική ημέρα γιορτής των γυναικών, από το σοσιαλιστικό κόμμα Αμερικής, δίχως να καθοριστεί ημερομηνία.

Το 1910 έγινε η δεύτερη διεθνής συνάντηση γυναικών στην Κοπεγχάγη. Η Κλάρα Ζέτκιν, γερμανίδα σοσιαλίστρια, υπέβαλε αίτηση να καθιερωθεί διεθνής ημέρα γιορτής της γυναίκας, χωρίς όμως να καθιερωθεί ημερομηνία.

Το 1911 η 19 Μαρτίου, ορίστηκε ως διεθνής ημέρα γιορτής της γυναίκας, από εκατομμύρια Ευρωπαίες, με πρώτες τις χώρες της Αυστρίας, Δανίας, Γερμανίας και Ελβετίας.

Στις 25 Μαρτίου, 1911 η πυρκαγιά σε εργοστάσιο παραγωγής ενδυμάτων, στη Ν. Υόρκη, στοίχισε τον τραγικό θάνατο 140 εργαζομένων γυναικών, τις οποίες είχαν κλειδώσει μέσα στο εργοστάσιο, και φανέρωσε την αθλιότητα των συνθηκών εργασίας, με τον πιο οδυνηρό τρόπο.
Μέσα στον πανικό της πυρκαγιάς, σε όροφο πολυόροφου κτιρίου, όπου στεγαζόταν το εργοστάσιο, δεν βρέθηκε κάποιος υπεύθυνος να ξεκλειδώσει τις πόρτες, με αποτέλεσμα οι πυροσβέστες να μην μπορέσουν να διασώσουν πολλές από τις εργαζόμενες, λόγω των ελλειπών μέτρων ασφαλείας, που γενικά επικρατούσαν, και έτσι οι εργαζόμενες πλήρωσαν με την ζωή τους τον υψηλό αυτό φόρο αίματος.



από τα παράθυρα που είναι μαρκαρισμένα

με χ πήδηξαν 50 γυναίκες για

να γλυτώσουν από τις φλόγες



πτώματα 40 γυναικών από τα αποκαΐδια του
καμένου εργοστασίου, δύο ώρες αργότερα διαπιστώθηκε
ότι δύο από τις γυναίκες ήταν ακόμη ζωντανές



Το 1913 παραμονή του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, οι γυναίκες της Ευρώπης, την 8η Μαρτίου διαδήλωσαν υπέρ της ειρήνης.

Μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολλαντάι, έπεισε το Λένιν
να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως γιορτή, στη Σοβιετική ένωση. Η ημέρα καθιερώθηκε ως ημέρα της γυναίκας, αλλά παρέμεινε ως εργάσιμη, μέχρι το 1965, οπότε και καθιερώθηκε ως ημέρα αργίας στη Ε.Σ.Σ.Δ.




Σοβιετική αφίσα του 1932, αφιερωμένη στην 8η Μαρτίου, με σαφές πολιτικό χαρακτήρα, που υπογράμμιζε το ρόλο του σοβιετικού κράτους στην απελευθέρωση των γυναικών, βγάζοντας τες από την κουζίνα και τη θέση του πολίτη β΄ κατηγορίας. Το κακό γι' αυτές ήταν ότι γλύτωσαν από την εξουσία των ανδρών και βρέθηκαν να εξουσιάζονται από ολόκληρο το κράτος.

Με τον καιρό, η ημέρα εξελίχθηκε σε εορτασμό χωρίς πολιτικές προεκτάσεις, τιμώντας τη γυναίκα κυρίως για την την μητρότητα και την προσφορά της στην οικογένεια. Παιδιά και σύζυγοι, στα περισσότερα ανεπτυγμένα κράτη, συνηθίζεται να προσφέρουν,
δωράκια, σοκολάτες και λουλούδια
(με χαρακτηριστικές τις κίτρινες μιμόζες των Ιταλών),
ως έκφραση εκτίμησης της προσφοράς των γυναικών.


Η ημέρα έχασε το πολιτικό της νόημα, αν και ακόμη και στα στις πιο αναπτυγμένες χώρες δεν έχουν ικανοποιηθεί τα αιτήματα και οι όροι εργασίας των γυναικών, ισότιμα με τους άνδρες. Οι γυναίκες για την ίδια ακριβώς εργασία, αμοίβονται τουλάχιστον 20% λιγότερο, από τους άνδρες συναδέλφους τους.

Ο εορτασμός σήμερα περισσσότερο από κάθε άλλη φορά, είναι αναγκαίο να λάβει και πάλι τον πολιτικό χαρακτήρα του, μιας και το αίτημα πλήρους ισότητας των δύο φύλων σε όλο τον κόσμο παραμένει ανικανοποίητο, και φαντάζει ως ανεκπλήρωτο όνειρο, λόγω της ανεργίας που φουντώνει σε όλο τον πλανήτη.

Στην βόρεια Ελλάδα γυναίκες, κλεισμένες ως κατεψυγμένος αρακάς, σε ψυγεία βιομηχανίας τροφίμων, παραπέμπουν σε καταστάσεις τριτοκοσμικών χωρών, όπου τα δικαιώματα των γυναικών καταπατώνται ασύστολα και οι συνθήκες εργασίας, είναι και πάλι ζήτημα αναγκαίο και επίκαιρο.

Για την ιστορία των δικαιωμάτων των γυναικών, αξίζει να αναφέρουμε ότι το 1869, ο βρετανός βουλευτής John Stuart Mill, ήταν ο πρώτος πολιτικός που απαίτησε δικαίωμα ψήφου των γυναικών, ενώ η Νέα Ζηλανδία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο, που έδωσε ψήφο δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, στις 19 Σεπτεμβρίου 1893.

Δυστυχώς ακόμη και σήμερα σε χώρες όπου επικρατούν δικτατορικά καθεστώτα, οι γυναίκες δραστηριοποιούνται και αγωνίζονται ακόμη και για βασικά δικαιώματα. Οι πόλεμοι καθιστούν τις γυναίκες και ιδιαίτερα τα μικρά κορίτσια εκτεθειμένα στις ορέξεις αιμοσταγών στρατιωτών.

Σε πολλές περιπτώσεις δυστυχώς σε πάρα πολλά μέρη του πλανήτη, κορίτσια και γυναίκες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, χωρίζονται από τις οικογένειες τους και μένουν ως έρμαια, εκτεθειμένες σε επιθέσεις ανδρών. Αναγκάζονται να ανταλλάξουν το κορμί τους, παίρνοντας ως αντάλλαγμα προστασία, κατάλυμα ή λίγα τρόφιμα.
Ο βιασμός και η σεξουαλική βία σε συνθήκες πολέμου ή δικτατορικών καθεστώτων, καθίσταται συστηματικά ως όπλο πολέμου με στόχο κυρίως γυναίκες και κορίτσια, ακόμη και μωρά προκαλώντας ιατρικές, ψυχολογικές και κοινωνικές συνέπειες.


(γυναίκες της Βαγδάτης διεκδικούν καλύτερο αύριο γι' αυτές και τα παιδιά τους στο Ιράκ)

Τα ταμπού και οι ο κοινωνικός στιγματισμός, είναι τα επακόλουθα της σεξουαλικής βίας, που παρατηρείται σε πολλλά σημεία του πλανήτη. Οι γυναίκες μετά από το βιασμό, αντιμετωπίζουν και τον κοινωνικό στιγματισμό, ακόμη και το θάνατο, ιδιαίτερα σε καθεστώτα φονταμεταλισμού, όπου θρησκευτικές ακρότητες επιβάλλουν ακόμη και το θάνατο, αν μαθευτεί ο βιασμός των γυναικών.





οι εικόνες τα λένε όλα

152 χρόνια μετά την εξέγερση των εργατριών
της Ν. Υόρκης, μόνο σε ορισμένα μέρη του
πλανήτη, οι γυναίκες έχουν αποκτήσει δικαιώματα στη ζωή και την εργασία και δυστυχώς το μέλλον ακόμη και για αυτές προβάλλει αβέβαιο, με την ανεργία να κτυπά την πόρτα ακόμη και των ιδιαίτερα αναπτυγμένων χωρών, όπου όχι μόνο οι γυναίκες αλλά και οι άνδρες καλούνται να ξεχάσουν το 8ωρο και την ασφάλιση και να επιστρέψουν στον εφιάλτη του παρελθόντος, όπου έπρεπε να δουλεύουν απεριόριστα, χωρίς δικαιώματα.
Όλοι μαζί καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τον εφιάλτη με ψυχραιμία και συλλογικότητα, ελπίζοντας ότι θα ξημερώσουν καλύτερες μέρες και δεν θα αντιμετωπίσουν τόσο δύσκολες καταστάσεις τα παιδιά μας.

Σήμερα έχουμε βρεθεί παγιδευμένες ανάμεσα στο δίλημμα καριέρα ή οικογένεια;
Φορτωθήκαμε περισσότερες ευθύνες από όσες λογικά αντέχει ένας άνθρωπος, ακροβατούμε σε τεντωμένο σχοινί, προσπαθώντας να κρατήσουμε τις ισορροπίες, ανάμεσα στην προσωπική εξέλιξη, την ανάγκη για επιβεβαίωση και τις ευθύνες της οικογένειας.



Αφιερώνω σε όλες το τραγούδι
"είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά"
που με τόση ευαισθησία έγραψε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, που μέσα σε λίγους στίχους τα λέει όλα, γιατί αν πιάσουμε και την σεξιστική θέση, στην οποία η σημερινή κοινωνία τοποθετεί τη γυναίκα, θα γράφω για ώρες.

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΜΙΑΣ ΜΑΙΡΗΣ

Είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά μια εργαζόμενη μητέρα μια καλή νοικοκυρά.
Δεν είμαι τίποτα το σπέσιαλ, το καταπληκτικό, είμαι αυτό που λέμε δείγμα τυπικό.

Μόλις ξυπνήσω το πρωί, πολύ πρωί, πριν ξημερώσει δηλαδή καλά-καλά,
λέω από μέσα μου μουλάρι σήκω ντύσου γιατί εδώ σε περιμένουνε πολλά
και τότε τρέχω να ξυπνήσω, να ταΐσω, να ποτίσω και να ντύσω τα παιδιά
ενώ παράλληλα ετοιμάζω πρωινό για τον πασά.
Του το πηγαίνω στο κρεβάτι κι αυτομάτως κατεβάζω τα παιδιά στο σχολικό,
πάω γραμμή για να ψωνίσω κι ο χασάπης μες στη φούρια να μου πιάνει και τον κω...
να 'χω το νου μου κάθε μέρα για πουκάμισο και σώβρακο καινούριο καθαρό
κι αλίμονο μου αν το ξεχάσω και δεν βρει ζεστό νερό.
Να συγυρίζω τα κρεβάτια και το σπίτι να ετοιμάζω φαγητό για τα παιδιά
κι έχω να φύγω νηστική και σαν τρελή για την δουλειά.

Ντάπα, ντάπα, ντάπα, νταμ...

Και μόλις φτάσω αλαφιασμένη στη δουλειά να 'χω να κάνω και καφέ στ' αφεντικό
να 'χω κι αυτόν που του τη δίνει κάθε τόσο και που θέλει να μου πιάνει και τον κω...
να 'χω το ντρουν του τηλεφώνου μες στ' αυτί μου κι από πάνω τις δικές του τις φωνές
και να με στέλνει έξω να κάνω και του κόσμου τις δουλειές.
Μόλις σχολάσω τρέχω αμέσως να προφτάσω να ετοιμάσω το τραπέζι για φαΐ
να τηγανίζω, να ετοιμάζω τη σαλάτα, να σερβίρω και να κόβω και ψωμί
να 'μαι ένα ράκος που να σέρνεται στα πόδια του απ' την πείνα κι από το τρεχαλητό
κι αυτοί να βρίζουν πως δεν ήτανε καλό το φαγητό.
Να πλένω πιάτα και πιρουνιά και μαχαίρια και να μου 'ρχεται να κάνω φονικό
κι αυτός ο κύριος να θέλει να μου πιάνει και τον κω...

Ντάπα, ντάπα, ντάπα, νταμ...

Μόλις ξαπλώσει και φωνάξει "ησυχία" μην ακούσω μες στο σπίτι τσιμουδιά,
είναι η ώρα που τελειώνω εγώ τα πιάτα και που πρέπει να διαβάσω τα παιδιά,
είναι η ώρα να διαβάσουν οι διαβόλοι για ν' αρχίσουμε να τρέχουμε μετά
στα ιδιαίτερα του ενός και στ' αλλουνού τα γαλλικά.
Κι αφού μου βγάλουνε καλά-καλά την πίστη και γυρίσουμε στο σπίτι τελικά
τότε θα φάνε, θα πλυθούνε, θα δαρθούνε και θα παν να κοιμηθούν κανονικά
κι ενώ εγώ θα σιδερώνω και θα πλένω, ό,τι κάνει μια γυναίκα δηλαδή,
αυτός ο κύριος θα είναι αραγμένος στην ΤV
κι αν γίνω έξαλλη σαν πέσω στο κρεβάτι και τον δω πως είν' ο νους του στο κακό,
"είναι καθήκον σου" γυρίζει και μου λέει, συζυγικό.

Είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά μια εργαζόμενη μητέρα μια καλή νοικοκυρά.
Δεν είμαι τίποτα το σπέσιαλ, το καταπληκτικό, είμαι ένα ζώον δηλαδή κανονικό.

Στίχοι: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Μουσική: Λουκιανός Κηλαηδόνης
Πρώτη εκτέλεση: Αφροδίτη Μάνου

3 σχόλια:

sombraluz είπε...

Να ζήσουμε, να μας θυμόμαστε.
Η αλλαγή θα αρχίσει από τα σπίτια μας και τα παιδιά μας. Να ελπίζουμε;

ΓΑΣΤΕΡΟΠΛΗΞ είπε...

μακάρι να εξαρτιόταν μόνο από εμάς, δυστυχώς άλλοι ορίζουν το μέλλον των λαών και δεν μας αφήνουν να ζήσουμε. εγώ πιστεύω πως αν η νεράιδα με το ραβδάκι έσβηνε από τον κόσμο τους μεγαλοηγέτες και τις θρησκείες, θα γινόταν μια αρχή, νεράιδες όμως μόνο στα παραμύθια υπάρχουν. ελπίζουμε να υπάρχει μέλλον για τα παιδιά μας και να μην ζήσει ξανά η ανθρωπότητα τις απάνθρωπες συνθήκες της εξαθλίωσης και της φτώχειας. Ο πλανήτης φτάνει να μας θρέψει όλους, θέληση δεν βλέπω να υπάρχει από κανέναν ηγέτη του κόσμου.

ηλακάτη είπε...

sobraluz: δυστυχώς δεν φτάνει μόνο η διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας από εμάς. αυτή θα τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν και να προσεγγίσουν το έτερο φύλο. στην αγορά εργασίας τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο, εκεί υπάρχει πολύ καταχνιά, και δεν φαίνεται το μέλλον και τόσο ρόδινο...
όσο ζούμε ελπίζουμε.... μπορούμε να κάνουμε και κάτι άλλο....άλλωστε γι' αυτό δεν κάναμε παιδιά; αυτά είναι η ελπίδα του κόσμου....