το έθιμο του Ζαφείρη το Μαγιόξυλο το γαϊτανάκι

Σε όλη την Ήπειρο, αλλά και σε πολλά μέρη της Μακεδονίας,
την Κυριακή του Πάσχα, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της άνοιξης,
αναβιώνει το έθιμο του Ζαφείρη.
Το όνομα ποικίλει από τόπο σε τόπο,
αλλού το λένε Μαγιόπουλο, αλλού Φουσκοδέντρι.

Ο Ζαφείρης παίζεται ως εξής:
μικρά παιδιά, κυρίως κορίτσια, παίζουν στα λιβάδια την ανάσταση του Ζαφείρη.
Το Ζαφείρη υποδύεται ένα παιδί, που παριστάνει το νεκρό, ενώ τα άλλα παιδιά μαζεύουν λουλούδια, χλόη και φύλλα και στολίζουν με αυτά το «νεκρό», ενώ τον μοιρολογούν με οδυρμούς, κρατώντας καλάμια αντί για λαμπάδες:


Για ειδέστε νιο που ξάπλωσα, για ειδέστε κυπαρίσσι!
Δε σειέται, δε λυΐζεται, δε σέρν' τη λεβεντιά του.
Ποιος σο’ ‘κοψε τις ρίζες σου και στέγνωσ' η κορφή σου;
Τι μο’ ‘καμες, λεβέντη μου, τι μο’ καμες, ψυχή μου!
Μη να 'ναι και χινόπωρο, μη να 'ναι και χειμώνας;
Τώρα να 'ρθει η άνοιξη να 'ρθει το καλοκαίρι,
παίρνουν κι ανθίζουν τα κλαδιά κ' οι κάμποι λουλουδίζουν,
έρθαν πουλιά της άνοιξης, έρθαν τα χελιδόνια,
για κ' η μεγάλη Πασχαλιά με το Χριστός Ανέστη,
που ντυούνται νιοι στα κόκκινα, γερόντοι στα μουρέλια,
κ' εσύ, μωρέ λεβέντη μου, μέσα στη γη τη μαύρη,
πού να σειστής, να λυϊστής, να σύρς τη λεβεντιά σου;
Ξεσφάλισε τα μάτια σου!

Έπειτα όλα τα παιδιά μαζί φωνάζουν:
Σήκου, Ζαφείρη, σήκου!
και ο Ζαφείρης, ανασταίνεται, ξεπετιέται απότομα από το στολισμένο νεκροκρέβατο του και κυνηγά με φωνές και γέλια τα υπόλοιπα παιδιά,
που τρέχουν με όλη τους τη δύναμη μακριά.
Όποιον πιάσει ο Ζαφείρης με τη σειρά του θα γίνει ο νεκρός Ζαφείρης, είτε αμέσως, είτε την επόμενη χρονιά, ανάλογα με την όρεξη για παιχνίδι.

Σε ορισμένες περιοχές τη θέση του παιδιού, παίρνει ένα ξύλινο ομοίωμα, ένα είδος σκιάχτρου, που πρώτα το έπαιρναν μαζί τους στην εκκλησία να διαβαστεί,
να λειτουργηθεί.
Μετά το έθαβαν κάτω από πρασινάδες, και λουλούδια, το στόλιζαν με τιμές, κλάματα κι οδυρμούς και στο τέλος του τραγουδιού το ανάσταιναν και τραγουδούσαν τρέχοντας και χορεύοντας στα χωράφια.

....διόπερ τοὺς Φρύγας ἠφανισμένου τοῦ σώματος διὰ τὸν χρόνον εἴδωλον 
κατασκευάσαι τοῦ μειρακίου, πρὸς ᾧ θρηνοῦντας ταῖς οἰκείαις τιμαῖς.... ....

γι' αυτό οι Φρύγες όταν χάθηκε το σώμα (του Άττιδος) κατασκεύασαν είδωλο νέου, για να θρηνούν και να προσφέρουν τις αρμόζουσες τιμές....

Στη Μακεδονία συνηθιζόταν παλαιότερα, πάνω από το νεκρό παιδί ή σκιάχτρο, εκτός από λουλούδια να υψώνουν και τύμβο με πετραδάκια, σε ύψος 20-25 πόντων, πανάρχαιο Φρυγικό έθιμο, από την εποχή του βασιλιά Μίδα.
Οι Μακεδόνες βασιλείς συνήθιζαν να υψώνουν τύμβους πάνω από τους τάφους τους.
Από εκεί λοιπόν και η συνήθεια των παιδιών, που μιμούνται τα έθιμα των μεγαλυτέρων.

Το έθιμο είναι γνωστό,
είναι ο Άττις, ο Άδωνις, είναι ο Διόνυσος,
είναι ο θεός Ήλιος που πεθαίνει και ανασταίνεται,
είναι η παράδοση μας, είναι οι ρίζες μας που ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας αποξένωσε από αυτές.

Παρόμοιο έθιμο, που έχει άμεση σχέση με τη λατρεία του Άττι γίνεται και στην Κέρκυρα, είναι το Μαγιόξυλο.
Άνδρες φορώντας λευκά ρούχα και κόκκινα μαντήλια δεμένα στο λαιμό, τραγουδούν το Μάη περιφέροντας έναν ολόισιο κορμό κυπαρισσιού στολισμένο με άνθινα στεφάνια και κουδουνάκια. Από την κορυφή του δέντρου κρέμονται πολύχρωμες κορδέλες.

Είναι το Μαγιόξυλο, είναι ο Άττις ο νεαρός ακόλουθος της Μητέρας θεάς Κυβέλης.

Οι Φρύγες ήταν λαός που κατοικούσε στη Θράκη, την πανάρχαιη εκείνη εποχή Θράκη λεγόταν όλη η περιοχή πάνω από τη Θεσσαλία, δηλαδή η Μακεδονία, η σημερινή Θράκη μέχρι το Βυζάντιο και ψηλά όλη τη σημερινή Βουλγαρία, μέχρι περίπου τη σημερινή Ρουμανία.
Φρυγία λεγόταν η περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Ημαθία, εκεί ήταν το βασίλειο του βασιλιά Μίδα του Γόρδιου, που η περιοχή του βασιλείου του ήταν τόσο εύφορη που ακόμη και τα τριαντάφυλλα γινόταν διπλά, με εξήντα φύλλα.
Όταν οι Φρύγες έγιναν πολλοί και δεν τους χωρούσε ο τόπος, μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία, στην περιοχή της Λυδίας και εκεί έφτιαξαν το νέο τους βασίλειο, παίρνοντας μαζί τους τα έθιμα και τις συνήθειες τους καθώς και τη λατρεία των θεών τους.
Οι Φρύγες ως πανάρχαιος λαός λάτρευαν και μια πανάρχαιη θεότητα τη Μητέρα θεά Κυβέλη που ταυτίζεται με τη Μητέρα θεά Ρέα, μητέρα θεών και ανθρώπων.

Η θεά αυτή λατρευόταν από όλους τους Θρακικούς λαούς στα Καβείρια Μυστήρια της Σαμοθράκης, πριν και μετά τους κατακλυσμούς.
Το ότι η θεά ταυτίζεται απόλυτα με τη Μητέρα θεά της Μινωικής εποχής ή τη Ρέα, δεν θα πρέπει να μας ξενίζει, διότι οι Κρήτες θαλασσοπόροι όργωναν όλον το γνωστό τότε κόσμο με τα πλοία τους, και η λατρεία της θεάς Μητέρας ήταν κοινή στους λαούς.

Το λιοντάρι ήταν το ιερό ζώο της Μητέρας θεάς Κυβέλης, διότι αυτό από όλα τα ζώα θεωρήθηκε το ισχυρότερο από όλα τα ζώα, ο βασιλιάς των ζώων, που το είδος του αφθονούσε σε όλη τη Θράκη και την Μ. Ασία. Το άρμα της θεάς το έσερναν λιοντάρια.

Σύμφωνα με το μύθο η γέννηση της θεάς Γαίας-Ρέας-Κυβέλης, έχει ως εξής:

στη Φρυγία ο Ουρανός (που ταυτίζεται με το Δία)
άφησε να πέσει ένας σπόρος με διπλή φύση, αρσενική και θηλυκή.
Από το σπόρο βλάστησε ένα πανέμορφο δέντρο η αμυγδαλιά που μέσα της κατοικούσε μια Νύμφη που λεγόταν Άγδηστις, που ταυτίζεται με την κόρη του ποτάμιου θεού Σαγγάριου. Η κόρη έκοψε τους καρπούς του δέντρου και τους άφησε να πέσουν πάνω στο γυμνό στήθος της. Αμέσως η Άγδηστις εξαφανίστηκε και από αυτήν και το δέντρο γεννήθηκε ο Άττις. Το μωρό ανέθρεψε μια κατσίκα που ταυτίζεται με την Αμάλθεια που έθρεψε τον μικρό Δία.

Ο Άττις όσο μεγάλωνε γινόταν πανέμορφος με μια παιδική αθωότητα 
που τον έκανε ακόμη πιο γοητευτικό.
Η θεά Κυβέλη όταν αντίκρυσε τον πανέμορφο αγνό αυτό νεαρό θέλησε 
να τον κάνει ακόλουθο και ιερέα στα μυστήρια της λατρείας της.
Απαίτησε από τον Άττι πλήρη αγνότητα, 
και απομάκρυνση από σωματικές και σαρκικές απολαύσεις.
Ο Άττις ήταν πιστός ακόλουθος της θεάς, μέχρι που συνάντησε την κόρη του ποταμού Σαγγάριου, την πανέμορφη Άγδηστι, που έσμιξε μαζί της κάτω από το ιερό της δέντρο, σύμφωνα με άλλη εκδοχή του μύθου.
Μόλις όμως αναλογίστηκε την αθέτηση της υπόσχεσης του στη θεά, αυτοευνουχίστηκε (έκοψε τα γεννητικά του όργανα) και πέθανε αιμόφυρτος.

Μάταια οι ιερείς της Κυβέλης προσπαθούσαν να τον επαναφέρουν στη ζωή. Αμέσως στην Φρυγία έπεσε λιμός, διότι η γη έμεινε άκαρπη για το λόγο αυτό η Μητέρα θεά όρισε κάθε χρόνο να τιμούν οι ιερείς της που λεγόταν Γάλλοι, τη μνήμη του πιστού ακολούθου της.

....κατὰ δὲ τὴν Φρυγίαν ἐμπεσούσης νόσου τοῖς ἀνθρώποις καὶ τῆς γῆς ἀκάρπου γενομένης, ἐπερωτησάντων τῶν ἀτυχούντων τὸν θεὸν περὶ τῆς τῶν κακῶν ἀπαλλαγῆς προστάξαι φασὶν αὐτοῖς θάψαι τὸ Ἄττιδος σῶμα καὶ τιμᾶν τὴν Κυβέλην ὡς θεόν.

Στα έργα τέχνης ο Άττις παρουσιάζεται ως ποιμένας με έναν αμνό στον ώμο ή στα πόδια του, 
να παίζει αυλό.

Πάντοτε ως γνήσιο Φρύγας φορά τον φρυγικό κωνικό γαλάζιο σκούφο που δηλώνει τον έναστρο ουρανό.

Τὴν δὲ τά τε ἄλλα πάντα ἐπιτρέψαι αὐτῷ καὶ τὸν ἀστερωτὸν ἐπιθεῖναι πῖλον· ἀλλ' εἰ τὴν κορυφὴν σκέπει τοῦ Ἄττιδος ὁ φαινόμενος οὐρανὸς οὑτοσί.... 

Άλλη εκδοχή του μύθου θέλει τον Άττι ευνούχο εκ γενετής.
Ο Δίας εξοργίστηκε όταν τον είδε να λαμβάνει μέρος στα Μυστήρια (όργια) της Μητέρας θεάς, έστειλε έναν κάπρο που μαζί με άλλους κατοίκους της Φρυγίας, σκότωσε και τον Άττι. 
(ταύτιση με τον Άδωνι)

Σε άλλο μύθο η Άγδηστις ήταν κόρη του ποταμού Σαγγάριου 
που την ερωτεύτηκε τρελλά ο Άττις και ζήλεψε η Κυβέλη.
Όταν ο Άττις πήγαινε να νυμφευτεί την Άγδηστι η Κυβέλη έστειλε τη μανία και την τρέλα να καταλάβουν τον Άττι, που έκοψε τα γεννητικά του όργανα και πέθανε.
Άλλη εκδοχή του μύθου λέει ότι η Κυβέλη έκοψε το δέντρο που κατοικούσε η Νύμφη και έτσι βρήκε τραγικό θάνατο και η Νύμφη κι όταν είδε αιμόφυρτο τον αγαπημένο της ακόλουθο τον λυπήθηκε και τον μεταμόρφωσε σε ένα είδος πεύκου. 

Γι’ αυτό το πεύκο ήταν το αγαπημένο δέντρο της Μητέρας θεάς.
(συνήθως στόλιζαν κυπαρίσι που έχει ωραίο σχήμα που θυμίζει λυγερόκορμο παλικάρι) 

Οι ιερείς στην τελετή εορτασμού του, λάτρευαν τον Άττι σταυρωμένο πάνω σε ένα δέντρο πεύκου, δεμένο στα πάθη του, και στο τέλος της γιορτής έκοβαν με ευλάβεια αυτό το δέντρο.
Κάτω από το δέντρο τοποθετούσαν ένα λευκό κριάρι (ο βασιλιάς ήλιος στο ζώδιο του κριού).

Το μυστήριο του Άττι διαρκούσε τρεις μέρες, βυθισμένες στη θλίψη και το πένθος.
Μέχρι που ερχόταν η γιορτινή μέρα, η ιλαρή, της ανάστασης του από τη θεά Κυβέλη, ήταν η μέρα της κυριαρχίας του φωτός ενάντια στο σκότος. Οι ημέρες που θα χάριζαν γονιμότητα στα πάντα, ευτυχία στους ανθρώπους που θα είχαν καλή σοδειά.

Στις γιορτές που καθιερώθηκαν να γιορτάζεται ο Άττις, ο λαός στόλιζε δέντρα
(πρώτο στολισμένο ολόκληρο δέντρο στον κόσμο, προάγγελος του Χριστουγεννιάτικου δέντρου) με λουλούδια, στεφάνια, κουδουνάκια, κορδέλες αλλά και καρπούς της Μητέρας Γης και κρεμούσαν διάφορες κορδέλες από αυτό, τις οποίες κρατούσαν και χόρευαν, ως ένδειξη χαράς για την ανάσταση του από τη Μητέρα των Θεών που τον κράτησε αγνό για πάντα κοντά της.

.... ἡ Μήτηρ τῶν θεῶν σκιρτᾶν τε καὶ χορεύειν τῷ παγκάλῳ τούτῳ καὶ ταῖς ἡλιακαῖς ἀκτῖσιν ἐμφερεῖ τῷ νοερῷ θεῷ, τῷ Ἄττιδι. 

Είναι το γνωστό μας γαϊτανάκι, που το όνομα του το οφείλει στις κορδέλες που ήταν μακριές, τα γαϊτάνια, επειδή τα πιο πρόσφατα χρόνια, τέτοιες κορδέλες αγόραζαν από την Ιταλία.
Το έθιμο όμως είναι αρχαίο Φρυγικό. 

Οι κορδέλες που κρεμόταν από το δέντρο παρίσταναν τις ζεστές ακτίδες του ήλιου. 

Το έθιμο συνεχίστηκε για πολλά χρόνια και πέρασε και στους Ρωμαϊκούς πληθυσμούς 
που το διέδωσαν σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης που κατέκτησαν.

Έτσι το γαϊτανάκι χορεύτηκε από όλους τους λαούς της Ευρώπης 
και πέρασε και στην απέναντι μεγάλη ήπειρο.

Είναι λυπηρό που ξεχάστηκαν τόσες όμορφες παραδόσεις και ντροπή μας που δεν κάνουμε προσπάθειες να ψάξουμε και να ανακαλύψουμε τις ρίζες τους και διαβάζουμε χίλιες δυο ανοησίες που γράφονται σε παλιοφυλλάδες ή ακούμε όσα λένε οι φαφλατάδες πατριδοκάπηλοι, όταν η αρχαία ελληνική γραμματεία είναι εκεί και περιμένει να την ανακαλύψουμε.

Αν και έχουν διασωθεί ελάχιστα από αυτήν, 
ο πλούτος της είναι αστείρευτη πηγή μάθησης και διδαχής.
Η ιστορία της Ευρώπης δεν άρχισε από τους Ρωμαίους, εδώ είναι η κοιτίδα του παγκόσμιου πολιτισμού, δυστυχώς τα σημερινά της τέκνα, είναι ημιμαθή για να μην πω τελείως αγράμματα και επαναπαύονται στις δάφνες και τη σοφία των προγόνων, πιστεύοντας ότι είναι παιδιά θεών.

Παιδί θεών για να γίνεις πρέπει να αγγίξεις την πνευματικότητα, πρέπει να καταβάλλεις χρόνο και κόπο, πρέπει να μάθεις, ΟΧΙ να λέγεις μεγαλόστομες κουβέντες, αλλά να μάθεις τις σοφές κουβέντες που είπαν οι σοφοί μας δάσκαλοι για μας και μεις αντί να τις βάλουμε στο μυαλό και την καρδιά, να ομορφαίνουν την ψυχή μας, τις χαρίσαμε παντού και τις ξεχάσαμε, 
χάσαμε το νόημα τους.
 

 
Οι ιερείς της θεάς-μητέρας λεγόταν Γάλλοι, λάτρευαν τον αγαπημένο της Κυβέλης Άττι, ο οποίος ακρωτηρίασε τα γεννητικά του μέλη, για να φτάσει στη θέωση (η κίνηση αυτή δείχνει ότι για να φτάσεις σε ανώτερο πνευματικό επίπεδο, πρέπει να αποποιηθείς όλα τα υλικά αγαθά και τις σωματικές ανάγκες).

Οι ιερείς της Μεγάλης Μητέρας θεάς, ακρωτηρίαζαν τα γεννητικά τους όργανα, γύριζαν τα σπίτια και με «αγερμό» (έρανο), δέχονταν ρούχα γυναικεία που τους προσέφεραν οι κοπέλες. 

Οι ιερείς αυτοί, όταν γιόρταζαν το θάνατο του Άττι, κρατούσαν στα χέρια τους αυγά, σε πομπή με κομμένο δέντρο, θρηνούσαν το χαμό του Άττι, και στο τέλος της γιορτής έθαβαν μέσα στη γη το ομοίωμα του θνητού, που έγινε θεός, μαζί με δυο κόκκινα αυγά που ήταν οι ματωμένοι όρχεις του θεού, που αποποιήθηκε όλες τις σαρκικές ηδονές και επιθυμίες, για να γίνει ο αγαπημένος της Μητέρας Κυβέλης, το θείο δεν έχει ανάγκη φύλου
(παρόμοιοι μύθου Διόνυσου με δυο φύσεις ανδρική θηλυκή, Άδωνι, Ήλιου, Ερμαφρόδιτου).

Αργότερα, οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν τα έθιμα των Φρυγών και τιμούσαν τον Άττι με τα Ιλάρια, γιορτές όπου οι ιερείς κουβαλούσαν το δέντρο σύμβολο του Άττι και με λαμπρές τιμές και σε πομπή κουβαλούσαν μεγάλα σκαλιστά αυγά στρουθοκαμήλου.

Μετὰ δὴ τὸ σύμβολον τοῦτο, ὅτε ὁ βασιλεὺς Ἄττις ἵστησι τὴν ἀπειρίαν διὰ τῆς ἐκτομῆς, ἡμῖν τε οἱ θεοὶ κελεύουσιν ἐκτέμνειν καὶ αὐτοῖς τὴν ἐν ἡμῖν αὐτοῖς ἀπειρίαν καὶ κινεῖσθαι ἐκ τούτων, ἐπὶ δὲ τὸ ὡρισμένον καὶ ἑνοειδὲς καί, εἴπερ οἷόν τέ ἐστιν, αὐτὸ «τὸ Ἓν» ἀνατρέχειν· οὗπερ γενομένου, πάντως ἕπεσθαι χρὴ τὰ Ἱλάρια. 

Η λατρεία του Άττι ξέφυγε από τα όρια και τους πραγματικούς συμβολισμούς της, και οι ιερείς ήταν τόσο γυναικωτοί και κατέφευγαν σε τόσα όργια, και σοδομισμούς που αποτελούσαν πρόκληση, με αποτέλεσμα να χάσει η λατρεία του Άττι το ουσιαστικό της νόημα.

Ο Άττις αντιπροσωπεύει τον διπλό χαρακτήρα της φύσης, 
όπου συνυπάρχουν το αρσενικό και το θηλυκό σε μια μορφή. Το θείο δεν έχει φύλο.
Ο μύθος είναι γεμάτος συμβολισμούς.

Η ψυχή γονιμοποιεί το σώμα που είναι γεννημένο από ύλη, πέφτει σιγά-σιγά μέσα στην ύλη, φθείρεται καθώς πορεύεται το σώμα πάνω στη γη οδηγείται σε πάθη, αλλά όταν ο άνθρωπος αποκτήσει αυτοσυνείδηση, τότε σταδιακά θα οδηγήσει την ψυχή του στην κάθαρση και την πνευματικότητα, οδηγώντας την τελικά προς την τελειότητα.

Η ψυχή, που κατά την γένεση είναι καθαρή, (ο νεαρός αγνός Άττις) και αποτελεί όχημα για την κάθαρση, όταν το σώμα δεσμεύεται από ηδονές σωματικές και υλικές, η εκτομή των γεννητικών οργάνων αυτήν ακριβώς την κάθαρση συμβολίζει, για να αρχίσουμε σιγά-σιγά να κατανοούμε τα βαθύτερο νόημα των μύθων, που σα παιδιά από την μια μας προκαλούσαν θαυμασμό, επειδή όμως δεν τους κατανοούσαμε προκαλούσαν φόβο και αποτροπιασμό, όπως συμβαίνει και με πολλούς ακόμη και σήμερα, που κυρίως θέλουν να πλήξουν την αρχαιότατη πολιτισμική μας κληρονομιά, θέλοντας να παρουσιάσουν ως κτήνη τους θεούς της αρχαίας θρησκείας, και τους ήρωες της μυθολογίας και όχι σα γνώσεις καλυμμένες και συμβολισμούς.

Ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, και πολλοί φιλόσοφοι σαφώς εμπνεύστηκαν από τους Ορφικούς. Ο Πρόκλος αναλύοντας και σχολιάζοντας τον Πλάτωνα και τα έργα του, αναφέρει σαφέστατα, ότι ο ΥΠΕΡΤΑΤΟΣ ΘΕΟΣ, αυτός που δημιουργεί και εξουσιάζει τα πάντα είναι ΕΝΑΣ, τον ονομάζει Δία, και σημειώνει ότι όλοι οι θεοί του δωδεκαθέου συγκεντρώνονται σε μια θεότητα, και τα ονόματα τους δηλώνουν τις επί μέρους ιδιότητες του ενός, και κάτω από το βλέμμα του κατοικούμε όλοι στη γη:

«ΑΥΤΗ ΔΕ ΖΗΝΟΣ ΚΑΙ ΕΝ ΟΜΜΑΤΙ, ΠΑΤΡΟΣ ΑΝΑΚΤΟΣ, ΝΑΙΟΥΣ’ ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΟΙ ΘΕΟΙ, ΘΝΗΤΟΙ, Τ’ ΑΝΘΡΩΠΟΙ, ΟΣΣΑ ΤΕ ΗΝ ΓΕΓΑΩΤΑ ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΟΝ ΟΣΣΑ ΕΜΕΛΛΕΝ»

(Σ’ αυτήν, στα μάτια του Δία, πατέρα βασιλέα, κατοικούν και οι αθάνατοι θεοί και οι θνητοί άνθρωποι, και όσα έχουν γίνει και όσα μέλλει να γίνουν).

Η γνώση ποτέ δεν ήταν για τους πολλούς, τα μυστήρια ήταν απόκρυφα, η γνώση έπρεπε να διαφυλαχτεί, τα μυστήρια επιβάλλουν μυστικότητα, το όνομα των θεών ιδιαίτερα του Διόνυσου-Δήμητρας-Κόρης, δεν πρέπει να προφέρονται, οι θεότητες είναι απρόσιτες, ανερμήνευτες, επιβάλλουν πλήρη μυστικότητα.

© Απαγορεύεται η αντιγραφή, ή αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική ή μερική ή περιληπτική ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου των δημοσιεύσεων του ιστολογίου, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, ή άλλο χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της συγγραφέως, σύμφωνα με το νόμο 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, που ισχύουν στην Ελλάδα.

Ο Νίκος Γκάτσος εμπνεύστηκε από το έθιμο του Ζαφείρη τους υπέροχους στίχους,
ο μεγάλος μας συνθέτης Χριστόδουλος Χάλαρης, τους έντυσε με υπέροχη μουσική και
η Δήμητρα Γαλάνη τους τραγούδησε με την κρυστάλλινη φωνή της.

Η Ηλακάτη επένδυσα το τραγούδι με εικόνες και σας αφιερώνω ένα video-clip, 
με το τραγούδι του Ζαφείρη, από το δίσκο Δροσουλίτες.

-->

Απαγορεύεται η αντιγραφή, ή αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική ή μερική ή περιληπτική ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου των δημοσιεύσεων του ιστολογίου, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, ή άλλο χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της συγγραφέως, σύμφωνα με το νόμο 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, που ισχύουν στην Ελλάδα.

Αυτή η εργασία χορηγείται μόνον με άδεια


Creative Commons Αναφορά προέλευσης-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.