Σάββατο 4 Απριλίου 2009

ΑΔΩΝΙΣ ο μύθος της "ανάστασης" του



Ένας μύθος λέει ότι ο Κέφαλος ο γιος του Πανδίονα και της Έρσης, έκτισε αποικία στην Ασία (παράλια) και γέννησε παιδιά τον Αώο και τον Πάφο, ο οποίος έκτισε και την πόλη Πάφο όταν αποίκισε το νησί της Κύπρου, αφιερώνοντας την στη θεά Αφροδίτη, χτίζοντας προς τιμήν της και ναό. Οι άνδρες αυτής της γενιάς γινόταν ιερείς της Αφροδίτης, στο ναό που ήταν χτισμένος στο σημείο όπου σύμφωνα με το μύθο γεννήθηκε η θεά, από το αίμα των κομμένων γεννητικών οργάνων του πατέρα της Κρόνου, που καθώς με πάταγο έπεσαν στη θάλασσα μεταμορφώθηκαν σε αφρό που πάφ-λασε στην ακτή και γεννήθηκε η θεά. (σημειώνουμε ότι γεωλογικές μελέτες αποδεικνύουν ότι το νησί της Κύπρου, αναδύθηκε από τη θάλασσα, μετά από γεωλογικές ανακατατάξεις και βασική του πλουτοπαραγωγός ύλη υπήρξε ο χαλκός)

ὦ Κινύρα, βασιλεῦ Κυπρίων, ἀνδρῶν δασυπρώκτων,
παῖς σοι κάλλιστος μὲν ἔφυ θαυμαστότατός τε
πάντων ἀνθρώπων, δύο δ' αὐτὸν δαίμον' ὀλεῖτον,
ἣ μὲν ἐλαυνομένη λαθρίοις ἐρετμοῖς, ὃ δ' ἐλαύνων.


Ο γιός του ο Κινύρας ήταν αγαπημένος του θεού Απόλλωνα, λόγω της δεξιοτεχνίας του στον αυλό, το μουσικό όργανο που λέγεται κινύρα και σε αυτό οφείλει το όνομα του. Βασίλευσε στην Κύπρο και παντρεύτηκε τη Θυμαρέτη (κόρη του Πυγμαλίωνα του Κύπριου ή Φοίνικα) και μαζί της γέννησε τον Οξύπορο και τον Άδωνι.

Ενώ άλλος μύθος λέει ότι ο Κινύρας ήταν γιος του Απόλλωνα και της Νύμφης Φαρμάκης (θεραπευτικής θεότητας) και έγινε βασιλιάς των Κυπρίων.

Ο Απολλόδωρος αναφέρεί ότι την Πάφο την έκτισε ο Κινύρας, 

και με τη Μεθάρμη την κόρη του Πυγμαλίωνα του Κύπριου βασιλιά, 
γέννησε τον Άδωνι, την Ορσεδίκη, την Λαογόρη και τη Βραισία.

…..ἐγέννησε Κινύραν. οὗτος ἐν Κύπρῳ, παραγενόμενος σὺν λαῷ, ἔκτισε Πάφον, γήμας δὲ ἐκεῖ Μεθάρμην, κόρην Πυγμαλίωνος Κυπρίων βασιλέως, Ὀξύπορον ἐγέννησε καὶ Ἄδωνιν, πρὸς δὲ τούτοις θυγατέρας Ὀρσεδίκην <καὶ> Λαογόρην καὶ Βραισίαν…
…..νῆσον Ἀδώνιδος τὴν Κύπρον φησίν.

Ο μύθος των Συρίων, για τον Άδωνι, (που σε πολλά σημεία ταυτίζεται με τον ελληνικό μύθο), μιλά για τη θεά Αστάρτη ή Ατταγάρτη που ταυτίζεται με την θεά Αφροδίτη. Σύμφωνα με αυτόν το μύθο ο Θείας, βασιλιάς των Ασσυρίων, απέκτησε με τη νύμφη Ωρείθυια την Σμύρνα ή Μύρρα, που παινεύτηκε για την ομορφιά της, γεγονός που εκνεύρισε τη θεά Αστάρτη (Αφροδίτη) που την καταράστηκε και την ώθησε να ερωτευθεί τον πατέρα της Κινύρα. 

Η Σμύρνα, νιώθοντας τρελό πόθο για τον Κινύρα εκμυστηρεύτηκε το μυστικό της στην παραμάνα της και εκείνη την συμβούλεψε να τον παραπλανήσει και να πλαγιάσει μαζί του. 
Ένα βράδυ η Μύρρα μέθυσε και μέσα στο σκοτάδι παρέσυρε στο κρεβάτι τον Κινύρα και μαζί του έμεινε έγκυος στον Άδωνι. Όταν ο Κινύρας κατάλαβε την ανούσια πράξη της κόρης του την κυνήγησε και θέλησε να την σκοτώσει με το ξίφος του.

ΣΜΥΡΝΑ Κινύρου θυγάτηρ διὰ μῆνιν
Ἀφροδίτης ἠράσθη τοῦ γεννήσαντος καὶ τῇ τροφῷ τὴν
ἀνάγκην τοῦ ἔρωτος ἐδήλωσεν· ἡ δὲ δόλῳ ὑπῆγε τὸν
δεσπότην· ἔφη γὰρ γείτονα παρθένον ἐρᾶν αὐτοῦ καὶ
αἰσχύνεσθαι ἐν φανερῷ προσιέναι. ὁ δὲ συνῄει. ποτὲ δὲ
θελήσας τὴν ἐρῶσαν μαθεῖν φῶς ᾔτησεν, ἰδὼν δὲ ξιφήρης
τὴν ἀσελγεστάτην ἐδίωκεν. ἡ δὲ κατὰ πρόνοιαν Ἀφροδίτης
εἰς ὁμώνυμον δένδρον μετεμορφώθη·

Η θεά όμως λυπήθηκε την κόρη και την μεταμόρφωσε σε φυτό με αρωματικό κόμμι, την ομώνυμη σμύρνα.


Dioscorides Pedanius Med., De materia medica
σμύρνα δάκρυόν ἐστι δένδρου γεννωμένου ἐν Ἀραβίᾳ,
ὁμοίου τῇ Αἰγυπτιακῇ ἀκάνθῃ, οὗ ἐγκοπτομένου
ἀπορρεῖ τὸ δάκρυον εἰς ὑπεστρωμένας ψιάθους,
τὸ δὲ τῷ στελέχει περιπήγνυται

καθόλου τυχαία η σμύρνα θεωρείται κύριο συστατικό

περιποίησης νεκρών και κύριο συστατικό ταρίχευσης.
…. ἡ δὲ σμύρνα νεκρῶν ἐστι σωμάτων ἀλοιφή.

Στην ορθόδοξη πίστη η σμύρνα δηλώνει το θάνατο του Σωτήρος.

Δηλοῖ δὲ ἡ σμύρνα τοῦ νυμφίου τὸν θάνατον,….

Μέσα από το φυτό γεννήθηκε ο Άδωνις που η θεά για να τον προστατέψει τον έκλεισε μέσα σε λάρνακα (θήκη, κιβώτιο), [σημειώνουμε ότι σύμφωνα με το μύθο η πόλη Λάρνακα σε αυτό το γεγονός οφείλει το όνομα της] και παρέδωσε την λάρνακα στην Περσεφόνη για να φυλάξει το μικρό Άδωνι. Η Περσεφόνη αρχόντισσα του κάτω κόσμου, πήρε μαζί της στο βασίλειο του Πλούτωνα τη λάρνακα και όταν την άνοιξε θαμπώθηκε από την ομορφιά του μικρού Άδωνι και θέλησε να τον κρατήσει για πάντα κοντά της. Διαμάχη ξέσπασε τότε ανάμεσα στις δυο θεές και διαιτητής σε αυτήν την διένεξη ορίστηκε ο Δίας, που όρισε ο Άδωνις να ζει το 1/3 της ζωής του με την θεά του Άδη Περσεφόνη, το 1/6 του χρόνου να το περνά με την Αφροδίτη και το 1/3 του χρόνου να είναι ελεύθερος να ζει όπως εκείνος θέλει. Η θεά Αφροδίτη δελεάζοντας τον με τον κεστό (πλούσια διακοσμημένο) μανδύα της ή με την κεστή ζώνη (δηλαδή με τη δημιουργία του κόσμου), τον κέρδισε και αφιέρωσε σε αυτήν τον ελεύθερο του χρόνο.



Άλλη εκδοχή του μύθου αναφέρει ότι μοιράστηκαν
για ίσο χρονικό διάστημα τον Άδωνι οι δυο θεές.

λέγεται δὲ περὶ τοῦ Ἀδώνιδος, ὅτι καὶ ἀποθανὼν ὁ
Ἄδωνις ἓξ μῆνας ἐποίησεν ἐν ταῖς ἀγκάλαις τῆς Ἀφροδίτης,
ὥσπερ καὶ ἐν ταῖς ἀγκάλαις τῆς Περσεφόνης.


Οι μύστες και οι φιλόσοφοι, υποστηρίζουν ότι ο μύθος υπονοεί το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι σπόροι ξεκουράζονται στη γη, είναι ο χρόνος που περνά ο ΄Αδωνις (σπόρος) με την Περσεφόνη, ενώ όταν ο σπόρος φυτρώνει, μεγαλώνει, θεριεύει και είναι ικανός να ταΐσει τους ανθρώπους, τότε σηματοδοτείται η εποχή που τον δέχεται στην αγκαλιά της η Αφροδίτη. Αυτά ήταν η απλή εκδοχή για τον απλό λαό.

….τοῦτο δὲ τὸ λεγόμενον τοιοῦτόν ἐστιν ἀληθῶς· ὅτι ὁ Ἄδωνις……ὁ σπειρόμενος ἓξ μῆνας ἐν τῇ γῇ ποιεῖ ἀπὸ τῆς σπορᾶς καὶ ἓξ μῆνας ἔχει αὐτὸν ἡ Ἀφροδίτη, τουτέστιν ἡ εὐκρασία τοῦ ἀέρος· καὶ ἔκτοτε λαμβάνουσιν αὐτὸν οἱ ἄνθρωποι.

Στα μυστήρια όμως ο Άδωνις, το μοίρασμα του ανάμεσα στον κόσμο των ανθρώπων και των νεκρών, ήταν ο συμβολισμός της ψυχής. Ψυχής αγνής κατά την νηπιακή της ηλικία, που για το λόγο αυτό η θεά κριτής του κάτω κόσμου, θέλησε να κρατήσει για πάντα μαζί της για να παραμείνει αγνή. Είναι το ανέβασμα της ψυχής στον υλικό κόσμο, όπου κατακτιέται από τα επίγεια υλικά αγαθά, τους σωματικούς πόθους και ανάγκες,

όπου περνά δοκιμασίες, ώστε να ξεπεράσει τα υλικά και αισθητά και συνειδητά να φτάσει σε άλλο πνευματικό επίπεδο και ο θάνατος όπου η ψυχή θα περάσει από κριτική.


Ο ΄Αδωνις περνούσε χαρούμενος τις μέρες του με τη θεά Αφροδίτη, ο Άρης όμως ζήλεψε και μεταμορφωμένος σε κάπρο, σκότωσε τον Άδωνι. Άλλος μύθος λέει ότι ο Ερύμανθος ο γιος του Απόλλωνα, τυφλώθηκε διότι είδε την Αφροδίτη να λούζεται μετά την μίξη της με τον Άδωνι, και ο Απόλλωνας από το θυμό του, για την τύφλωση του παιδιού του, τμεταμορφώθηκε σε αγριογούρουνο που έπληξε τον Άδωνι.

Ὅτι Ἐρύμανθος ὁ παῖς Ἀπόλλωνος ἐτυφλώθη διότι ἴδοι λουμένην
Ἀφροδίτην ἀπὸ τῆς Ἀδώνιδος μίξεως, καὶ Ἀπόλλων μηνίσας ἑαυτὸν εἰς σύαγρον μετεμόρφωσε καὶ τοῖς ὀδοῦσι πλήξας ἀνεῖλε τὸν Ἄδωνιν.

Από το αίμα του Άδωνι, βάφτηκαν κόκκινα για πρώτη φορά τα αγαπημένα λευκά ρόδα της Αφροδίτης, που από τότε απέκτησαν αγκάθια,

ενώ από τα δάκρυα της φύτρωσαν οι κόκκινες ανεμώνες, ή σύμφωνα με άλλο μύθο και η ανεμώνη πρώτα ήταν λευκή και βάφτηκε κόκκινη από το αίμα του Άδωνι.

….δάκρυον ἁ Παφία τόσσον χέει ὅσσον Ἄδωνις
αἷμα χέει, τὰ δὲ πάντα ποτὶ χθονὶ γίνεται ἄνθη·
αἷμα ῥόδον τίκτει, τὰ δὲ δάκρυα τὰν ἀνεμώναν.


….καὶ τὸ μὲν Ἀδώνιδος αἷμα καταρρεῦ-
σαν τὴν ἀνεμώνην λευκὴν οὖσαν πρότερον ἐρυθρὰν ἀπειργά-
σατο· περὶ γὰρ ἀνεμώνην τὸν Ἄδωνιν πεσεῖν ἔτυχεν.


Ὁ τὸ ῥόδον θαυμάζων τοῦ κάλλους τὴν τῆς Ἀφρο-
δίτης λογιζέσθω πληγήν. ἤρα μὲν γὰρ ἡ θεὸς τοῦ Ἀδώ-
νιδος, ἀντήρα δὲ καὶ ὁ Ἄρης αὐτῆς, καὶ τοῦτο ἡ θεὸς
ὑπῆρχεν Ἀδώνιδι, ὅπερ Ἀφροδίτῃ Ἄρης ἐτύγχανε. θεὸς
ἤρα θεοῦ καὶ θεὸς ἐδίωκεν ἄνθρωπον· πόθος ὅμοιος,
κἂν τὸ γένος διήλλαττε. ζηλοτυπῶν δὲ ὁ Ἄρης τὸν Ἄδω-
νιν ἀνελεῖν ἠβούλετο, λύσιν ἔρωτος τὸν Ἀδώνιδος ἡγη-
σάμενος θάνατον. καὶ πλήττει μὲν Ἄρης τὸν Ἄδωνιν.
μαθοῦσα δὲ τὸ ποιηθὲν ἡ θεὸς ἀμύνειν ἠπείγετο, καὶ
κατὰ σπουδὴν ἐμβαλοῦσα τῷ ῥόδῳ ταῖς ἀκάνθαις προσέ-
πταισε, καὶ τὸν μὲν ταρσὸν τοῦ ποδὸς περιπείρεται, τὸ
δὲ καταρρεῦσαν αἷμα τοῦ τραύματος τὴν τοῦ ῥόδου
χροιὰν εἰς τὴν οἰκείαν ὄψιν μετέθηκε, καὶ τὸ ῥόδον τὴν
ἀρχὴν λευκὸν γεγονὸς εἰς ὃ νῦν ὁρᾶται μετῆλθεν.

Η θεά έθαψε τον νεκρό Άδωνι στην πόλη Βύβλο της Φοινίκης δίπλα στον ποταμό που πήρε το όνομα του.


Αλλά ακόμη και μετά τον θάνατο του μοιράζονταν τον Άδωνι οι δυο θεές.

Οι Εβραίοι, λάτρευαν και λατρεύουν ακόμη (εφόσον δεν προφέρουν το όνομα του θεού)
τον Άδωνι, στις λειτουργίες τους, (όπως άκουσα όταν παρακολούθησα μία λειτουργία)
αυτόν που παλαιότερα ονόμαζαν Θαμμούζ(σύμφωνα με τον Ιεζεκιήλ), θεό που δανείστηκαν από τους Βαβυλωνίους κατά την αιχμαλωσία τους από αυτούς.
Ο Ωριγένης διευκρινίζει ότι οι Σύριοι και οι Εβραίοι ονομάζουν Θαμμούζ, εκείνον που οι Έλληνες καλούν Άδωνι:

Θρηνοῦσαι τὸ Θαμμούζ.
Τὸν λεγόμενον παρ΄ Ἕλλησιν Ἄδωνιν͵
Θαμμούζ φασι καλεῖσθαι παρ΄ Ἑβραίοις καὶ Σύροις.

Ο Άδωνις ταυτίζεται με τον Αιγυπτιακό θεό Όσιρι, που θεωρείται ο εκπολιτιστής της Αιγύπτου, θεότητα της βλάστησης και των καρπών, αλλά ταυτίζεται και με τις ευεργετικές ιδιότητες του ποταμού Νείλου, θεό του φωτός που νίκησε το σκότος
(αδελφό του θεού Σετ). Η ένωση του με την Ίσιδα δηλώνει τη δύναμη της γης που κυοφορεί και παράγει τους καρπούς, για το λόγο αυτό αναφέρεται ως σύζυγος και ως αδελφός της, ενώ ο θρήνος για το θάνατο του δηλώνει τον σπόρο που αφανίζεται από την κατανάλωση του από τους ανθρώπους,
σύμφωνα με τον Πορφύριο στο έργο του «περί αγαλμάτων »:

10. …..ο δέ Όσιρις παρ' Αιγυπτίοις τήν κάρπιμον
παρίστησι δύναμιν, ήν θρήνοις απομειλίσσονται εις γήν αφανιζομένην εν τώ
σπόρω, καί υφ' ημών καταναλισκομένην εις τροφάς. Λαμβάνεται δέ καί αντί τής
ποταμίας τού Νείλου δυνάμεως. Αλλ' όταν μέν τήν χθονίαν γήν σημαίνωσιν, Όσιρις
η κάρπιμος λαμβάνεται δύναμις: όταν δέ τήν ουρανίαν, Όσιρίς εστιν ο Νείλος, όν
εξ ουρανού καταφέρεσθαι οίονται. Πενθούσι δέ καί τούτον, απομειλισσόμενοι τήν
δύναμιν λήγουσαν καί αναλισκομένην. Η δέ εν τοίς μύθοις μισγομένη τώ Οσίριδι
Ίσις η Αιγυπτία εστί γή: διόπερ ισούται καί κυεί καί ποιεί τούς καρπούς: διό
ανήρ τής Ίσιδος Όσιρις καί αδελφός καί υιός παραδέδοται.

Ο Όσιρις θεωρείται όπως και ο Διόνυσος-Άδωνις,
θεός που διέδωσε την καλλιέργεια του οίνου
(οίνος-άμπελος σύμβολο που παρέμεινε και στον Χριστιανισμό),
διαμελίστηκε από τον αδελφό του Σετ και τους βοηθούς του, ακριβώς όπως διαμελίστηκε ο Διόνυσος από τους Τιτάνες, αλλά μετά από πολλές περιπλανήσεις η Ίσιδα τον βρίσκει και μαζί βασιλεύουν.
Θεότητες όπως ο Άδωνις, ο Άττις, ο Διόνυσος, ο Θαμμούζ, ο Όσιρις θεωρούνται θεότητες που κατανίκησαν το θάνατο (σκότος) θεωρούνται οι καθαρές ψυχές.
Ο Όσιρις θεωρείται θεότητα των νεκρών, αφού είναι ο κριτής τους στα Ηλύσια πεδία, στη δύση, δηλαδή στο τέλος της ζωής. Όλες οι αναστημένες θεότητες, προσφέρουν στους ανθρώπους την ελπίδα για δίκαιη, ευτυχισμένη μεταθανάτια ζωή. Η αγαθή και δίκαιη επίγεια ζωή, επιβραβεύεται και στον άλλο κόσμο.

Κάθε χρόνο γινόταν τελετές με θρήνους για το θάνατο του Αδώνιδος που κρατούσε οκτώ ημέρες, το θρήνο όμως διαδεχόταν το χαρμόσυνο γεγονός της ανάστασης του, οι γιορτές λεγόταν Αδώνια ή Ἀδωνιασμός

Ἀδωνιασμός: Ἑορτὴν γὰρ ἐπετέλουν τῷ
Ἀδώνιδι αἱ γυναῖκες καὶ κήπους τινὰς εἰς τὰ δώματα
ἀνέφερον.

……..πότερα σπουδῇ ἂν θέρους εἰς Ἀδώνιδος κήπους
ἀρῶν χαίροι θεωρῶν καλοὺς ἐν ἡμέραισιν ὀκτὼ γιγνομένους,
ἢ ταῦτα μὲν δὴ παιδιᾶς τε καὶ ἑορτῆς χάριν δρῴη ἄν, ὅτε
καὶ ποιοῖ· ἐφ' οἷς δὲ ἐσπούδακεν, τῇ γεωργικῇ χρώμενος ἂν
τέχνῃ, σπείρας εἰς τὸ προσῆκον, ἀγαπῴη ἂν ἐν ὀγδόῳ μηνὶ
ὅσα ἔσπειρεν τέλος λαβόντα;


Στην Ελλάδα και στις αποικίες των Ελλήνων στην Ιταλία και στη Σικελία γιόρταζαν τον Ἀδωνιασμό την άνοιξη, μετά την εαρινή ισημερία, το μήνα Απρίλιο, γιορτή όπου λάμβαναν μέρος γυναίκες.
Οι γυναίκες για εκείνες τις ημέρες φρόντιζαν να φυτέψουν μέσα σε χύτρες, σπασμένα πήλινα αγγεία, ή σε καλαθάκια ή άλλο κοφίνι, διάφορους εφήμερους σπόρους, μάραθου, μαρουλιού, (διότι μια παραλλαγή του μύθου λέει ότι η θεά έκρυψε τον μικρό ΄Αδωνι μέσα σε κήπο με μαρούλια, σπόρους που φυτρώνουν γρήγορα, μόλις που προλάβαιναν να φυτρώσουν και να προβάλουν οι πράσινες κορυφές τους, και τα τοποθετούσαν στα κεραμίδια των σπιτιών ώστε ο ήλιος να ευνοήσει την ανάπτυξη τους. Οι μικροί αυτοί κήποι ήθελαν να συμβολίσουν την σύντομη ζωή του Άδωνι, για τους μύστες και θεολόγους ήταν ο συμβολισμός της σύντομης πορείας της ψυχής πάνω στη γη. Επάνω στο αγγείο χάρασσαν το όνομα του Αδώνιδος.

Ἀδώνιδος κῆποι>· ἐν τοῖς Ἀδωνίοις εἴδωλα ἐξάγουσιν καὶ
κήπους ἐπ' ὀστράκων καὶ παντοδαπὴν ὀπώραν, οἷον ἐκ
μαράθρων καὶ θριδάκων παρασκευάζουσιν αὐτῷ τοὺς κήπους·
καὶ γὰρ ἐν θριδακίναις αὐτὸν κατακλινθῆναι ὑπὸ Ἀφροδίτης
φασίν (Plat. Phaedr. 276 b?)

Οι πρώτες μέρες ήταν πένθιμες, οι γυναίκες έβγαζαν από πάνω τους κάθε στολίδι,
φορούσαν πένθιμα μαύρα ρούχα, έριχναν στάχτη στα μαλλιά τους και θρηνούσαν για το θάνατο του Αδώνιδος.
Κατασκεύαζαν ανθρώπινο ομοίωμα του Αδώνιδος, «τὸ Ἀδώνιον»,
(…..καλοῦσι δὲ καὶ τὸ εἴδωλον τὸ τοῦ Ἀδώνιδος οὕτως, Ἀδώνιον),
το μύρωναν, το έντυναν με λευκά ρούχα, το τύλιγαν σε λευκό σεντόνι, το στεφάνωναν και το στόλιζαν με λουλούδια και θρηνούσαν όπως έκαναν για όλους τους νεκρούς. Έθεταν το ομοίωμα πάνω σε κλίνη ή φέρετρο στην έξοδο της οικίας, με το κεφάλι στραμμένο προς την ανατολή του ήλιου και τα πόδια προς την έξοδο του σπιτιού, διότι ο νεκρός έφευγε και όδευε προς την άλλη ζωή. Χτυπούσαν τα στήθη τους και χάλκινα αγγεία ώστε με το θόρυβο να διώξουν κάθε κακό δαίμονα που θα εμπόδιζε το νεκρό στην πορεία του προς τον Άδη.
Αφιέρωναν στο νεκρό μελιττούτες, δηλαδή πιττάρια μελωμένα, για να καλοπιάσει με αυτά τον φύλακα του κάτω κόσμου Κέρβερο, για να τον αφήσει να περάσει το κατώφλι του Άδη.
Μετά περιέφεραν το ομοίωμα του Αδώνιδος στην πόλη, θρηνώντας, ραίνοντας το με ρόδινα μύρα και λουλούδια, κρατώντας στα χέρια λαμπάδες και τους
«Ἀδώνιδος κήπους», ψάλλοντας πένθιμους, μελαγχολικούς ύμνους και άσματα που συγκινούσαν όλους τους παρευρισκόμενους. Γινόταν όλα τα ταφικά ελληνικά έθιμα.

Η ημέρα θανάτου του Αδώνιδος ήταν η μέρα που οι «Ἀδώνιδος κήποι», με συνοδεία, οδηγούνταν στη θάλασσα, όπου τους πετούσαν για εξαγνισμό, η θάλασσα πάντα θεωρούνταν από τους αρχαίους Έλληνες το μεγαλύτερο εξαγνιστικό στοιχείο. Αν δεν υπήρχε κοντά θάλασσα τότε έριχναν τα αγγεία σε ποτάμια ή σε πηγές, όπου γρήγορα αφανιζόταν, όσο πρόωρα χάθηκε ο Άδωνις, έφηβος ακόμη. Πίστευαν ότι η Αφροδίτη θα διάβαζε το όνομα του νεκρού πάνω στα αγγεία και θα τον επέστρεφε και πάλι στη ζωή.

….Γίνονται δὲ οὗτοι οἱ κῆποι τοῦ Ἀδώνιδος εἰς ἀγγεῖα κεράμεια σπειρόμενοι ἄχρι χλόης μόνης· ἐκφέρονται δὲ ἅμα τελευτῶντι τῷ θεῷ καὶ ῥιπτοῦνται εἰς κρήνας.

….γὰρ Ἀδώνιδος φυτάρια ταχὺ ἀναθάλλοντα ἔσω χύτρας ἢ ἀῤῥίχου, καὶ ὅλως κοφίνου τινὸς, καὶ αὐτίκα ῥιπτούμενα κατὰ θαλάσσης καὶ ἀφανιζόμενα καθ' ὁμοιότητά τινα τοῦ κατὰ τὸν ὠκύμορον Ἄδωνιν θανάτου, ὃς ἀνθήσας νεοτήσιον ταχὺ ἀπήνθησε, καταβληθεὶς ὑπὸ Ἄρεος κατὰ τὸν μῦθον.


Η τελευταία μέρα ήταν και η χαρμόσυνη καθώς ήταν η μέρα της ανάστασης του Αδώνιδος, όπου με χαρές και τραγούδια γιόρταζαν το ελπιδοφόρο γεγονός της ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ.

Orphica, Hymni
Hymn 56,


Ἀδώνιδος, θυμίαμα ἀρώματα. 

 
56.1
Κλῦθί μου εὐχομένου, πολυώνυμε, δαῖμον ἄριστε,
ἁβροκόμη, φιλέρημε, βρύων ὠιδαῖσι ποθειναῖς,
Εὐβουλεῦ, πολύμορφε, τροφεῦ πάντων ἀρίδηλε,
κούρη καὶ κόρε, † σὺ πᾶσιν † θάλος αἰέν, Ἄδωνι,
56.5
σβεννύμενε λάμπων τε καλαῖς ἐν κυκλάσιν ὥραις,
αὐξιθαλής, δίκερως, πολυήρατε, δακρυότιμε,
ἀγλαόμορφε, κυναγεσίοις χαίρων, βαθυχαῖτα,
ἱμερόνους, Κύπριδος γλυκερὸν θάλος, ἔρνος Ἔρωτος,
Φερσεφόνης ἐρασιπλοκάμου λέκτροισι λοχευθείς,
56.10
ὃς ποτὲ μὲν ναίεις ὑπὸ Τάρταρον ἠερόεντα,
ἠδὲ πάλιν πρὸς Ὄλυμπον ἄγεις δέμας ὡριόκαρπον·
ἐλθέ, μάκαρ, μύσταισι φέρων καρποὺς ἀπὸ γαίης.




Ορφικοί Ύμνοι
Ύμνος 56

ΑΔΩΝΙΔΟΣ θυμίαμα ἀρώματα

56.1
Εισάκουσε την ευχή μου πολυώνυμε,
άριστε δαίμονα (θεέ), με την κομψή κόμη,
φιλέρημε (μοναχικέ), που βρίθεις ποθητούς ώριμους καρπούς.
Ευβουλέα, πολύμορφε, τροφέα των πάντων, ολοφάνερε, που είσαι κόρη και παιδί. 

Πάντοτε είσαι ο καλός βλαστός,
56.5
σβήνεις και λάμπεις σε καλούς εποχικούς κύκλους,
αυξιθαλή (αυξάνεις τα φυτά), δικέρατε,
πολυαγαπημένε, που σε τιμούν με δάκρυα,
λαμπρέ, χαίρεσαι το κυνήγι, μακρυμάλλη,
αξιαγάπητε, της Κύπριδος γλυκό παιδί,
βλαστάρι του έρωτα.
Γεννήθηκες στο κρεβάτι της ωραιοπλέξουδης Φερσεφόνης,
56.10
άλλοτε κατοικείς στον ομιχλώδη Τάρταρο,
όπως επίσης προς τον Όλυμπο οδηγείς το σώμα το ωριμόκαρπο.
Έλα μακάριε, και φέρε στους μύστες καρπούς από τη γη. 
 
απόδοση στίχων: Χρυσούλα Ματσιαρόκου


© ηλακάτη

Απαγορεύεται η αντιγραφή, ή αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική ή μερική ή περιληπτική ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου των δημοσιεύσεων του ιστολογίου, με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, ή άλλο χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της δημιουργού, σύμφωνα με το νόμο 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, που ισχύουν στην Ελλάδα.
Creative Commons License
Αυτή η εργασία χορηγείται μόνο με άδεια Creative Commons Αναφορά προέλευσης-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Μη εισαγόμενο.





4 σχόλια:

eleni είπε...

Εντυπωσιάστηκα από αυτά που γράφεις!Τίποτα δεν ήξερα για το μύθο,κυριολεκτικά με απορρόφησαν.
Αλήθεια πόσο μοιάζουν οι θρησκείες ανά τους αιώνες.
Έχεις παραθέσει αποσπάσματα από αρχαία κείμενα-πες μου κάποιο βιβλίο να διαβάσω,μ΄ενδιαφέρει.
Καλό βράδυ!

ηλακάτη είπε...

ELENI, πραγματικά χαίρομαι όταν βρίσκω ανθρώπους να αγαπούν το διάβασμα αρ.κειμένων.
για το συγκεκριμένο μυθο, ειναι σκόρπια από εδώ και από κει, κυρίως αποσπάσματα από χαμένα έργα, Παυσανίας σε όλο το έργο του έχει μικρές αναφορες,
Πλάτωνας στο ΦΑΊΔΡΟ π.χ, γίνεται αναφορά στο μύθο,
αυτή η εργασία είναι αποτέλεσμα μελέτης και οφείλεται σε ψάξιμο πολλών χρόνων, ενώνοντας λέξη προς λέξη, σειρά με σειρά

πολλά για μύθους και αποκωδικοποίηση θα βρεις
σε όλα τα έργα του Πλάτωνα, αγαπώ πολύ το Φαίδρο, φαίδωνα,φίληβο, ΓΟΡΓΙΑ, ΘΕΑΙΤΗΤΟ, στον Πολιτικό του, στον ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ, σε αυτά τα κείμενα, μιλά για την ψυχή και την αρετή, τα λατρεύω αν προλάβω θα γράψω για την ψυχή και τα στάδια καθαρμού της από Πλάτωνα, λόγω των ημερών, τρελαίνομαι να διαβάζω Πλάτωνα, πλούτος που περιμένει να τον ανακαλύψουμε

ο Πρόκλος δίνει πολλές αποκωδικοποιήσεις στα έργα του,
στον Πορφύριο "περί αγαλμάτων" σε κείμενα του Ιουλιανού του παραβάτη, Σαλούστιο "περί θεων και κόσμου" γίνονται συνεχώς αποκωδικοποιήσεις

αλήθεια σκέφτομαι θα προλάβουμε σε αυτή τη ζωή να τα διαβασουμε και να τα κατανοήσουμε όλα;

eleni είπε...

Θα ζητήσω από ένα καθηγητή μου,που είναι γείτονας μου τώρα στην παραλία.Κάθε καλοκαίρι με εφοδιάζει με βιβλία.
Ευχαριστώ!

Ανώνυμος είπε...

poly endiaferonta osa diavasa sygxarhthria
aartemhscomposer.blogspot.com